Özlem ERMİŞ BEYHAN
Türkiye’de işgücü piyasasında dengeler bozulmuş durumda. Şirketler çalışacak eleman bulamazken, işgücüne katılım oranı sadece yüzde 54.4! Manpower Group Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, yaptıkları araştırmalarda bu sorunun net biçimde öne çıktığını vurguladı: Türkiye’de yetenek açığı alarm veriyor.
Türkiye’de meslek okullarının sayısındaki erozyon paralelinde üniversitelerden saha tecrübeli eleman çıkmamasının etkisi giderek ağırlaşıyor. Manpower’ın son araştırmasına göre Türkiye’de şirketlerin yetenek açığı yüzde 76’yı bulmuş durumda. Yani işsizliğin önemli sorunlardan biri olduğu ülkemizde 100 işverenden 76’sı ihtiyacı olan çalışanları bulamadığını söylüyor.
Geleceğin yetkinlikleri
Narlı, “Dünya bilgi teknolojileri alanında çalışan bulamıyor, biz ise saha çalışanı bile bulamıyoruz” ifadesini kullandı. Pek çok sektör açısından önemli bir sorun bu. Çözümü ise yetkinliklerin dönüşümü ile mümkün. Narlı şöyle konuştu:
“Diplomaların raf ömrü artık 2 yıl. Bize geleceğin mesleklerini soruyorlar oysa geleceğin meslekleri daha tanımlanmış değil. Yeni dönemin mesleklerini değil yeni dönemin yetkinliklerini konuşmamız gerek. Her meslek grubunun dijital kasının güçlü olması gerekiyor artık. Bankacılıkta artık bankacılık kökenlilerden çok dijital kökenliler tercih ediliyor. Doktorların bile dijitalleşmesi gerekiyor.”
Yetenek haritası çıkaralım
Türkiye’de doğru ve etkin bir istihdam ve yetkinlik planlaması yapılması ihtiyacı olduğunu vurgulayan Feyza Narlı, il il yetenek haritası çıkarılması gerektiğini, her bir ildeki ağırlıklı sektörlere göre de bir planlamaya ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Zemin kaygan, asgari ücret zorluyor
Narlı asgari ücretin 503 dolar seviyesinde olduğunu, çalışan için düşük kalan bu ücretin özellikle ihracat için üretim yapan şirketleri ise zorladığını anlattı. Narlı, “İstihdam piyasasında zemin çok kaygan. Saha rollerinde bile asgari ücretin üzerine çıkılması gereken yerler olduğunu gözlemliyoruz. Pandemi döneminde asgari ücret nedeniyle özellikle perakende sektöründe önemli ücret ayarlamaları yapılmak durumunda kalındı. Bu, sektördeki şirketleri zorladı. Şimdi de asgari ücretle ihtiyaç duyulan elemanın bulunmasında zorluk yaşanıyor” açıklamasını yaptı.
Konteynerda üniversiteye hazırlanan gençlerin azmi etkiliyor
Feyza Narlı, Manpower olarak 24 – 25 Mayıs tarihlerinde Sürdürülebilir Kalkınma İçin Yenilikçi Çözümler Derneği’nin Gelecek Daha Net Platformu’nın Adıyaman Projesi kapsamında Adıyaman’da yaşayan üniversite ve lise öğrencisi gençler ile bir araya geldiklerini anlattı.
Etkinlikte lise öğrencilerimizle “İş gücü Trendleri” ve “Geleceğin Meslekleri” atölyeleri gerçekleştirilmiş. Üniversite öğrencileriyle “İş gücü Trendleri” ve “Geleceğin Meslekleri” atölyelerine ek olarak “CV yazma ve mülakat becerileri” eğitimimi düzenlenmiş. Narlı, konteynerlarda üniversiteye hazırlanan gençlerin azminden ne kadar etkilendiğini anlattı.
100 işverenden sadece 17’si eleman almayı düşünüyor
Manpower 2024 yılının üçüncü çeyreğine ilişkin işe alım beklentilerini ölçmek için 42 ülkede 40 bin 374 işverenle İstihdama Genel Bakış araştırmasını gerçekleştirdi.
Araştırmaya göre Türkiye’de istihdam planlayan işveren oranının ikinci çeyrekte yüzde 14’e kadar düştükten sonra bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 17’ya geldiğini söyleyen Manpower Group Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, “Bu oranda dünya ortalaması yüzde 22. Türkiye’deki yüzde 14’lük oran çok düşük bir seviye idi. Biz bu oran yüzde 20’lerde olduğunda kötümser bir senaryoyu ortaya koyarız” dedi. Feyza Narlı, rakamları şöyle analiz etti: “Enflasyon ve yüksek iş gücü maliyetleri nedeniyle büyük ekonomilerin ve sektörlerin önümüzdeki çeyrekte de sıkıntı yaşayacağı tahmin ediliyor.
Daha önce resesyon ve uluslararası çatışmalardan ağır darbe alan bölgelerde bazı toparlanma işaretleri görülse de küresel ekonomideki dalgalanmalar ve jeopolitik gelişmeler nedeniyle işverenlerin bekle ve gör modunda olduğu görülüyor. Diğer yandan, Türkiye’deki işverenler de belirsiz bir ekonomik manzarayla karşı karşıya. Sıkı para politikasına rağmen enflasyon yüksek kalmaya devam ediyor. Ancak, beklentilere göre enflasyonun yıl sonuna kadar düşmesi bekleniyor ki bu şirketlere biraz umut veriyor. Bu nedenle şirketler işe alım beklentilerini bir miktar da olsa artırıyor.”
Kayıtdışı istihdam göçmenlerin etkisi ile çok yüksek
Manpower Group Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı’ya kaçak göçmenlerin özellikle tarım sektöründe çalışıyor olmasını, onlar olmasa üretimde sorun yaşanacağına dair yorumları sorduk. Narlı bu noktada aslında herkesin bildiği ama gözardı edilen sorun olan kayıtdışılık vurgusu yaptı: “Göçmenlerin istihdamında kayıt dışılığın çok yüksek olduğunu görüyoruz. Bu durum hem rekabetin adil olmasının önüne geçiyor hem de gerçek istihdam rakamlarına ulaşmamızı engelliyor.”
İşte geleceğin 5 yetkinliği
–Sürekli öğrenip kendine yatırım yapmak
-Yaratıcılık,
-Girişimcilik,
-Dayanıklılık
-Adaptasyon
